
Sztuka i Filozofia nr 37
Opis
sztuka i filozofia nr 37
Format B5, s. 165, wielobarwna wkładka kredowa
Sztuka i Filozofia to półrocznik redagowany przez pracowników Zakładu Estetyki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Ukazuje się od roku 1989 roku. Ambicją redaktorów jest relacjonowanie i komentowanie wszystkiego, co dzieje się w środowisku estetycznym oraz publikowanie prac naukowych i esejów łączących w sobie zainteresowania różnorodnymi dziedzinami sztuki, estetyką i ogólnie filozofią.
W najnowszym numerze m. in.:
* filozofia Arnolda Berleanta - projekt estetyki postkantowskiej wrażliwość, estetyka negatywna, estetyczna transformacja środowiska.
Arnold Berleant - filozof i muzyk, który działa na pograniczu estetyki, estetyki środowiska i etyki, także jako pianista i kompozytor. W swych publikacjach stara się zwrócić uwagę, że percepcja zmysłowa ma zasadnicze znaczenie dla teorii estetycznej, doświadczenia estetycznego i dla praktyki etycznego działania. To bowiem w estetycznych źródłach czerpią swój początek przekonania dotyczące wartości. W swojej koncepcji sztuki i estetyki kładzie nacisk na wpływ środowiska na przekonania estetyczne oraz na zaangażowanie w aktywne rozumienie wartości i ustawiczne trwanie w tym zaangażowaniu. W etyce wskazuje na czasowości i kontekst, w jakim pojawiają się wartości.
Redakcja o najnowszym numerze:
Arnold Berleant znany jest w Polsce od dawna, jednak przede wszystkim dzięki książce Prze-myśleć estetykę. Niepokorne eseje o estetyce i sztuce wydanej przez Universitas w 2007 roku. Pisał wówczas:
[…] postrzegam estetykę jako dyscyplinę filozoficzną najbardziej przenikliwą, opiera się ona bowiem na doświadczeniu, które w mniejszym stopniu obarczone jest przyjętymi założeniami i aksjomatami niż tradycyjna ontologia czy metafizyka. Ponieważ filozofii nie wolno zatracić kontaktu ze swoim źródłem, leżącym w doświadczeniu percepcyjnym, estetyka stanowi najbardziej pierwotną dziedzinę filozofii.
W ciągu ostatnich lat prof. Berleant nie tylko kontynuował wędrówkę zakreśloną przed laty ścieżką rozwoju estetyki filozoficznej, lecz także znalazł kierunek, w którym prowadziła go przez wszystkie lata pracy – ku niezastępowalnej misji etycznej dla społeczności ludzi różnych kultur.
W artykule otwierającym pierwszą część prezentowanego numeru Sztuki i Filozofii, Arnold Berleant przedstawia retrospektywę całego procesu budowania swej ścieżki filozoficznej oraz rozpoznania i sformułowania jej kierunku. Prace kolejnych autorów rzucają światło na dokonania Berleanta z perspektywy europejskiej, azjatyckiej i amerykańskiej. Ostatnie dwa teksty są odzwierciedleniem polemiki dotyczącej założeń ontologicznych leżących u podstaw Berleantowskiej myśli i sytuują jego dokonania w perspektywie fenomenologicznej.
W części drugiej prezentujemy możliwości odniesienia głównych propozycji Berleanta do konkretnych problemów estetycznych. W odniesieniu historycznym – jak w teorii doświadczenia realizuje się Deweyowski program pragmatyczny. W odniesieniu krytycznym – jak Berleantowska teoria estetyki negatywnej może pomóc w dokonywaniu wartościowań życia codziennego, jego środowiska i sztuki. W ujęciu społecznym – jaką rolę powinna spełniać estetyka pojmowana jako zaangażowanie, w kształtowaniu relacji ludzi do siebie nawzajem oraz do wszystkich innych elementów życia, jako swoista ekologia życia społecznego.
Część ostatnia numeru obejmuje artykuły oddające proponowany przez Arnolda Berleanta projekt estetycznego zaangażowania w doświadczenie sztuki – kolejno, dzieła muzycznego, rzeźby i tańca.
Numer zamykamy recenzją najnowszej książki autorstwa Profesora – Sensibility and Sense. The Aesthetic Transformation of the Human World wydanej w 2010 roku nakładem Imprint Academic. Dołączyliśmy także sprawozdanie z kończącego jubileuszowy rok Chopinowski XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Naszym pragnieniem jest, by wszystkie kolejne wydania Sztuki i Filozofii w sposób bardziej zdecydowany oddawały uczestnictwo estetyki w bieżących wydarzeniach artystycznych.
Z tego miejsca chcielibyśmy wyrazić najserdeczniejsze podziękowania dla Arnolda Berleanta za jego bezpośrednie zaangażowanie w powstanie tego numeru – za udostępnienie najnowszych, niepublikowanych prac, za ułatwienie kontaktów z Autorami artykułów, a także za niesłabnącą zachętę do dalszej pracy.
Specjalne podziękowania składamy także Profesor Marze Miller, która zechciała udostępnić nam swoje prace malarskie zamieszczone w numerze.
Spis treści
Od redakcji
Perspektywy
Arnold Berleant: Wrażliwość: wzrost pewnej estetyki
Cheryl Foster: Bezinteresowność i pogarda a recepcja głównych koncepcji Berleanta
Cheng Xiangzhan: Estetyka środowiskowa a estetyka ekologiczna: wpływ Arnolda Berleanta na estetykę ekologiczną w Chinach
Krystyna Wilkoszewska: Arnolda Berleanta projekt estetyki postkantowskiej
Crispin Sartwell: Otwarcie Berleanta
Arnold Berleant: Notatka na temat ontologii
Wędrówki
Arnold Berleant: Zajmujący Dewey: Spuścizna Deweyowskiej estetyki
Yuriko Saito: Rola estetyki w kształtowaniu świata
Mara Miller: Estetyka negatywna w sztuce, środowisku i życiu codziennym: teoria Arnolda Berleanta a powieści Kirino Natsuo
Ucieleśnienia
Arnold Berleant: O czym milczą tytuły
Alicja Kuczyńska: Falowanie materii w sztuce. Brancusi
Lilianna Bieszczad: „Ciało w ruchu” materią improwizacji tanecznej?
Recenzje i sprawozdania
Anna Chęćka Gotkowicz: Estetyczna transformacja świata w ujęciu Arnolda Berleanta
Bogna J. Obidzińska: Allegro. Ma non troppo
Noty o autorach
Informacje dla autorów
Table of contents
Editorial
Perspectives
Arnold Berleant: Sensibility: The Growth of an Aesthetic
Cheryl Foster: Disinterestedness, Disdain and the Reception of Berleant’s Major Ideas
Cheng Xiangzhan: Environmental Aesthetics and Ecological Aesthetics: Arnold Berleant’s Impact on Ecological Aesthetics in China
Krystyna Wilkoszewska: Arnold Berleant’s Project of Post-kantian Aesthetics
Crispin Sartwell: Berleant’s Opening
Arnold Berleant: A Note on Ontology
Peregrinations
Arnold Berleant: Engaging Dewey – The Legacy of Dewey’s Aesthetics
Yuriko Saito: The Role of Aesthetics in World-Making
Mara Miller: Negative Aesthetics in Art, Environment, and Everyday Life: Arnold Berleant‘s Theory and the Novels of Kirino Natsuo
Embodiments
Arnold Berleant: What Titles Don’t Tell
Alicja Kuczyńska: Heave of Matter in Art. Brancusi
Lilianna Bieszczad: Is Body in Motion Matter of Improvisation in Dance?
Reviews and reports
Anna Gotkowska-Chęćka: Arnold Berleant’s Aesthetic Transformation of the World
Bogna J. Obidzińska: Allegro. Ma Non Troppo
Authors‘ Information
Notes for Contributors
Obecnie w skład Rady Redakcyjnej wchodzą:
Andrzej Bronk, Alicja Kuczyńska (przewodnicząca), Zbigniew Kuderowicz,Iwona Lorenc, Włodzimierz Ławniczak, Andrzej Półtawski, Władysław Stróżewski, Irena Wojnar, Anna Zeidler-Janiszewska
Zespół redakcyjny:
Ewa D. Bogusz-Bołtuć, Magdalena Borowska, Kamilla Najdek,Bogna J. Obidzińska, Piotr Schollenberger (sekretarz redakcji, sztuka.wfis@uw.edu.pl), Małgorzata A. Szyszkowska (redaktor naczelna), Anna Wolińska (z-ca red. naczelnej)
Recenzenci:
Jan Berdyszak, Maria Bielawska, Jolanta Dąbkowska-Zydroń, Dobrochna Dembińska-Siury, Janusz Dobieszewski, Anna Grzegorczyk, Jan Hartman, Alicja Helman, Jan Hudzik, Jacek J. Jadacki, Anna Jamroziakowa, Alicja Kępińska, Leszek Kolankiewicz, Teresa Kostyrko, Piotr Łaciak, Jacek Migasiński, Anna Pałubicka, Teresa Pękala, Robert Piłat, Hanna Puszko-Miś, Ewa Rewers, Stefan Sarnowski, Grzegorz Sztabiński
Adres:
Instytut Filozofii UW, Zakład Estetyki
Krakowskie Przedmieście 3, 00 927 Warszawa
www.filozofia.uw.edu.pl/sztukaifilozofia
Projektant okładki:
Jan Modzelewski