Polityka zagraniczna Hiszpanii w okresie rządów Felipe Gonzáleza

Patrycja Domejko-Kozera
Polityka zagraniczna Hiszpanii w okresie rządów Felipe Gonzáleza (1982-1996)

ISBN 978-83-7507-098-9
format B5, s. 311, tabele, wykresy, bibliografia, indeks osobowy

Kilkunastoletni okres rządów Felipe Gonzáleza miał fundamentalne znaczenie dla polityki zagranicznej współczesnej Hiszpanii. W czasie rządów socjalistów zostały stworzone podstawy tej polityki – nastąpiło znaczne umocnienie pozycji Hiszpanii na arenie międzynarodowej. Po latach izolacji i odgrywania podrzędnej roli w stosunkach międzynarodowych Hiszpania stała się równoprawnym partnerem w Europie.

Doświadczenia hiszpańskie są także interesujące z powodu pewnych podobieństw do sytuacji Polski. Hiszpania od połowy lat 80., a także później, w okresie rządów Felipe Gonzáleza, podobnie jak Polska w latach 90., rozpoczęła budowę swojej pozycji międzynarodowej jako pełnoprawny członek gospodarczej i politycznej wspólnoty demokratycznych państw europejskich.

Patrycja Domejko-Kozera jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie historii. Jej zainteresowania naukowo-badawcze koncentrują się na problematyce polityki zagranicznej Hiszpanii po 1975 roku. Jest autorką książki Polityka bezpieczeństwa Hiszpanii w latach 1992-2004 (2006). 

SPIS TREŚCI 

Wstęp 

Rozdział I. Hiszpania w okresie transición democrática (1975-1982) 

I. Dziedzictwo epoki frankizmu

1. Sytuacja polityczna
2. Sytuacja gospodarcza i społeczna
3. Pozycja na arenie międzynarodowej
3.1. Stosunki z USA w dziedzinie obrony i relacje z NATO
3.2. Stosunki z WE
3.3. Stosunki bilateralne z Francją, RFN i Wielką Brytanią
3.4. Relacje z Ameryką Łacińską
3.5. Dekolonizacja Sahary Zachodniej
3.6. Stosunki Hiszpanii z krajami bloku wschodniego
3.7. Relacje z Watykanem

II. W kierunku demokracji

III. Przebudowa i główne problemy polityki zagranicznej Hiszpanii po 1975 r.

1. Ośrodki tworzenia polityki zagranicznej
2. Integracja Hiszpanii z Europą Zachodnią
3. Zmiany w polityce bezpieczeństwa
3.1. Sojusz wojskowy z USA
3.2. Akcesja do NATO
4. Kształtowanie relacji bilateralnych z Francją, RFN, Wielką Brytanią, Włochami i Portugalią
5. Uregulowanie stosunków z krajami bloku wschodniego
6. Nowa strategia w stosunkach z państwami Ameryki Łacińskiej
7. Problemy polityki śródziemnomorskiej

IV. PSOE wobec problemów hiszpańskiej polityki zagranicznej. Od opozycji do objęcia rządów

1. Ewolucja ideologiczna PSOE. Wizja polityki zagranicznej
2. Stosunek do polityki zagranicznej rządów prawicowych
3. Przejęcie steru polityki zagranicznej przez rząd Felipe Gonzáleza

Wnioski

Rozdział II. Stosunki Hiszpanii z WE/UE w okresie rządów Felipe Gonzáleza (1982-1996)

I. Negocjacje akcesyjne po dojściu do władzy socjalistów

1. Ekipa negocjacyjna rządu socjalistów
2. Stosunki z najważniejszymi partnerami
3. Przebieg rokowań
4. Wynik negocjacji
5. Bezpośrednie skutki negocjacji akcesyjnych i przystąpienia do WE

II. Hiszpania w WE w latach 1986-1989

III. Hiszpania w WE/UE w latach 1990-1996

1. Stanowisko hiszpańskie na konferencjach międzyrządowych – grudzień 1990 grudzień 1991
2. Hiszpania wobec perspektywy rozszerzenia UE o Austrię, Finlandię, Szwecję i Norwegię
3. Prezydencja w 1995 roku
4. Stanowisko hiszpańskie wobec Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
5. Hiszpania a inicjatywy w ramach III filaru Unii Europejskiej

Wnioski

Rozdział III. Stosunki Hiszpanii z partnerami zachodnioeuropejskimi (1982-1996)

I. Stosunki z Francją

1. Stanowisko Francji wobec terroryzmu baskijskiego
2. Intensyfikacja relacji politycznych i gospodarczych
3. Hiszpania i Francja jako partnerzy na forum WE/UE
II. Stosunki z RFN

III. Stosunki z Wielką Brytanią

IV. Relacje Madryt – Lizbona

V. Stosunki z Włochami

Wnioski

Rozdział IV. Zmiany w polityce bezpieczeństwa. Od doktrynerstwa do realizmu

I. Hiszpania a NATO

1. Określenie miejsca Hiszpanii w NATO (1982-1992)
2. Hiszpania w NATO 1992-1996
3. Dialog Śródziemnomorski NATO

II. Stosunki Hiszpanii z USA w dziedzinie bezpieczeństwa. Kwestia baz amerykańskich na terytorium Hiszpanii

III. Hiszpania a UZE i wielonarodowe siły europejskie

1. Integracja Hiszpanii z Unią Zachodnioeuropejską
2. Dialog Śródziemnomorski UZE
3. Hiszpania wobec ewolucji UZE i jej związków z UE
4. Hiszpania a wielonarodowe siły europejskie

IV. Stanowisko wobec konfliktu w Zatoce Perskiej

V. Aktywność w ONZ i KBWE

1. Aktywność na forum ONZ
2. Aktywność na forum Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

Wnioski

Rozdział V. Polityka Hiszpanii wobec krajów Ameryki Łacińskiej

I. Polityka Hiszpanii wobec Ameryki Łacińskiej – wymiar bilateralny

1. Stosunki z krajami „południowego stożka” (Argentyna, Chile, Paragwaj, Urugwaj)
2. Stosunki z pozostałymi krajami

II. Ewolucja stanowiska hiszpańskiego wobec konfliktów w Ameryce Środkowej

III. Stanowisko Hiszpanii jako państwa członkowskiego WE wobec Ameryki Łacińskiej

1. Stosunki WE z Ameryką Łacińską przed akcesją Hiszpanii
2. Rola Madrytu w kształtowaniu polityki WE/UE wobec Ameryki Łacińskiej

IV. Współpraca „wspólnoty iberoamerykańskiej”

V. Stosunki gospodarcze

1. Handel
2. Inwestycje
3. Pomoc dla rozwoju

Wnioski

Rozdział VI. Polityka śródziemnomorska Hiszpanii w latach 1982-1996

I. Koncepcja „polityki całościowej” PSOE wobec Maghrebu

II. Dwustronne stosunki polityczne

1. Maroko
1.1. Hiszpania a spór o Saharę Zachodnią
1.2. Sprawa Ceuty i Melilli
1.3. Współpraca polityczna
1.4. Współpraca wojskowa
1.5. Stosunki gospodarcze
2. Algieria
2.1. Stosunki gospodarcze: konflikt w sprawie dostaw gazu
2.2. Hiszpania a konflikt wewnętrzny w Algierii
3. Libia
4. Tunezja
5. Mauretania

III. Regionalne inicjatywy multilateralne

1. Grupa 5 + 5
2. Hiszpańsko włoska propozycja Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Regionie Śródziemnomorskim
3. Inne inicjatywy regionalne

IV. Rola Hiszpanii w śródziemnomorskiej polityce WE/UE

V. Przesłanki i znaczenie nawiązania stosunków dyplomatycznych z Izraelem

Wnioski

Rozdział VII. Polityka Hiszpanii wobec ZSRR/Rosji i państw Europy Środkowo-Wschodniej 

I. Stosunki Hiszpanii z ZSRR i krajami EŚW przed rozpadem bloku wschodniego

II. Stanowisko Madrytu wobec przemian na wschodzie kontynentu po 1989 r.

1. Przemiany Jesieni Narodów 1989 r.
2. Stanowisko wobec rozpadu ZSRR
3. Reakcja na przemiany w EŚW

III. Hiszpania wobec aspiracji państw EŚW do członkostwa w NATO i UE

Wnioski

Zakończenie

Wykaz źródeł i literatury
Indeks osób