Menu
- Reformacja 500
- Szkoła Lwowsko-Warszawska
- Antykwariat
- E-book PDF
- Archeologia. Numizmatyka
- Beletrystyka
- Biologia. Genetyka
- Books in English, German, French, Italian and others
- Czasopisma i serie wydawnicze
- Dziennikarstwo. Media
- Edukacja. Dydaktyka
- Edycje tekstów źródłowych
- Ekonomia. Gospodarka. Handel
- Etnografia, etnologia
- Etyka
- Filozofia
- Genealogia Heraldyka Biografie
- Geografia. Ekologia
- Historia Polski
- Historia powszechna
- Informatyka, fizyka
- Italianistyka
- Językoznawstwo
- Korupcja. Klientelizm
- Kresy
- Książki z płytami CD/DVD
- Księgi ku czci
- Logika, semiotyka
- Matematyka. Astronomia. Fizyka
- Medycyna
- Militaria. Wojsko. Uzbrojenie
- Muzyka
- Nauki o literaturze
- Podręczniki akademickie
- Poezja. Poetyka
- Politologia
- Prawo, kryminologia
- Psychoanaliza
- Psychologia
- Regionalistyka
- Religia. Teologia
- Reprinty
- Słowianoznawstwo
- Słowniki, bibliografie, encyklopedie
- Socjologia
- Sztuka
- Varsaviana
- Wspomnienia, pamiętniki, listy
- Zarządzanie. Marketing
- Nowości
- Promocje
Producenci
Państwo świeckie czy księże?
Opis
Urszula Augustyniak
Państwo świeckie czy księże?
Spór o rolę duchowieństwa katolickiego w Rzeczypospolitej w czasach Zygmunta III Wazy. Wybór tekstów
ISBN 978-83-7507-190-0
format B5, s. 688, liczne reprodukcje starodruków i dokumentów z epoki, indeks osobowy
Antologia staropolskich tekstów źródłowych pt. Państwo świeckie czy księże? zawiera utwory zachowane głównie w sylwach szlacheckich, reprezentujące zapomniany nurt polskiej publicystyki politycznej związany ze zjawiskiem antyklerykalizmu szlacheckiego – występującego w programie ruchu egzekucyjnego w połowie XVI w.; następnie w okresie rokoszu sandomierskiego 1606-1608; i trwającego do XVIII w., gdy na tradycyjny konflikt między szlachtą a klerem nałożyły się wpływy preoświeceniowego racjonalizmu.
Zaproponowany wybór tekstów źródłowych ma na celu nie tyle udowodnienie tezy o sile antyklerykalizmu szlachty, ile zobrazowanie złożonego charakteru jej postaw politycznych, częściowo tylko determinowanych przez czynniki wyznaniowe, oraz rewizję tradycyjnej interpretacji sporów szlachty z klerem jako konfliktu ekonomicznego lub obrony Konfederacji Warszawskiej. Może także dostarczyć czytelnikom materiału do przemyśleń nad aktualną rolą Kościoła katolickiego w przemianach cywilizacyjnych, jak i genezą różnego rodzaju postaw antyklerykalnych. Zamiarem edytorki było przypomnienie, że kultywowana przez elity szlacheckie od XV do XVIII w. koncepcja państwa świeckiego i demokratycznego stanowi integralną część polskiej tradycji politycznej, alternatywną dla unitarnej i polocentrycznej wizji kontrreformatorów spod znaku Piotra Skargi, zasługującą na przywrócenie do współczesnej świadomości historycznej.
Urszula Augustyniak jest profesorem tytularnym, historykiem epoki nowożytnej. Pracuje w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi badania z zakresu kultury politycznej, wojskowości i stosunków wyznaniowych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a szczególnie Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1. połowie XVII w. Opublikowała m.in. monografie naukowe:Informacja i propaganda w Polsce za Zygmunta III (1981); Koncepcje narodu i społeczeństwa w literaturze plebejskiej od końca XVI do końca XVII wieku (1989); Wazowie i „królowie rodacy”. Studium władzy królewskiej w Rzeczypospolitej XVII wieku (1999); Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640). Mechanizmy patronatu (2001); W służbie hetmana i Rzeczypospolitej. Klientela wojskowa Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640) (2004); podręcznik akademicki Historia Polski 1572-1795 (2008) oraz edycje źródłowe: „Spisek orleański” w latach 1626-1628 (wraz z W. Sokołowskim; 1990) i Testamenty ewangelików reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI-XVIII wieku (1992).
Spis treści
I. Wstęp
II. Dzieje konfliktu między szlachtą a duchowieństwem
III. Konfrontacja racji świeckich i duchownych – zarys problematyki
IV. Uwagi końcowe
V. Teksty źródłowe
1. Konsyderacyje niektóre ewangeliki ku poczuciu się pod tym czasem słusznie przywieść mogące [1595 1596]
2. [Jakub Sienieński], Responsa na obiekcyje panom duchownym przeciwko procesowi
Konfederacyjej [1600 1601]
3. [Jakub Sienieński], Urazy polskie tak i ruskie [1601]
4. Jakub Sienieński, Obrona teraźniejsza [1601]
5. Jakub Sienieński Aerarium publicum [1601]
6. Jakub Sienieński, Repliki krótkie na obiekcyje contra proces konfederacyjej [1602]
7. [Jakub Sienieński], Sposób pokoju pospolitego między rozróżnionemi w wierze [1602 1605]
8. Pobożnego ewangelika do braciej tegoż wyznania narodu polskiego i litewskiego przestroga i napomnienie, ręką p[ana] Kochlewskiego pisana [1595 1599, 1611]
9. Zdanie bezimiennego ewangelika o tolerancji religijnej w Polsce [1613 1615]
10. Skrypt od kogoś w sendomirskim województwie wydany, jak miała być instrukcyja na sejm od obywatelów tamecznych anno 1615
11. Egzorbitancyje względem osób duchownych [1615 1618]
12. Dyskurs pewny o niewolej szlachty polskiej, którą cierpią dla duchownych [1616]
13. Racyje, które dla różności nabożeństw chrześcijańskich w Królestwie Polskim pokoju wnętrznego żadnym sposobem wzruszać nie dopuszczają, spisane przez Jego M[ił]ości P[ana] Hieronima Moskorzowskiego [1618 1625]
14. Mowa Jego M[ił]ości Pana Andrzeja z Moskorzowa Moskorzowskiego nomine dissidentium de religione na sejmiku w Opatowie pro die 31 augusti złożonym, sejm walny warszawski anni 1627 uprzedzającym
15. Uniżona prośba do Króla Jego M[iło]ości Pana naszego Miłościwego i Rzeczypospolitej na sejm walny roku MDCXXVII nomine dissidentium in religione w uciskach ich pisana
16. Considerationes et rationes non solum necessitatem imponentes, sed etiam in foro conscientiae et politico cogentes Ich M[iło]ści P[anów] posłów ziemskich, a osobliwie diversos in religione, aby trybunału przeszłego dekreta, które vim legum sapiunt, także te, które przeciwko prawu i wolnościom szlacheckim są uczynione, zniesione były sejmową konstytucyją anni 1627
17. Solutiones na obiekcyje adversariorum: naprzód na te, które są w dekrecie trybunalskim o zbory lubelskie. Potym i na insze, któremi usiłują pokój i o niem prawa opisane jawne przez króle polskie poprzysiężone in exercenda libera religione dissidentium znieść [1627]
18. Przyczyny, dla których Ich M[iło]ść P.P. dissidentes a religione catholica, lubo między sobą rożni, jedni drugich odstępować nie mają, ale raczej communem causam spólną zgodą i mocą popierać powinni [1627]
19. Zniesienie niektórych subtelności, któremi nam jawnie prawa de pace inter dissidentes wyszpocić usiłują [1627]
20. Racyje tego, iż pax et tranquillitas inter dissidentes de religione ma być nienaruszenie zatrzymana [1627]
21. Dowody wolnego nabożeństwa dissidentium, na każdym miejscu w Koronie i państwach do niej należących [1627]
22. O powadze trybunału [1627]
23. Decreta trybunalskie że mają być zniesione dla wielu a grubych egzorbitancyjej, z których jedne zachodzą krzywdą in genere całej Rzeczypospolitej. Drugie przy całej Rzeczypospolitej etiam in specie dissidentes in religione [1627]
24. Skrupuły de conscientia [1627]
25. Głos anonima ewangelika do Króla Jego M[ił]ości i do stanów Rzeczypospolitej na sejmie anni 1631 zgromadzonych o wydanie mandatu Je[go] Król[ewskiej] M[iło]ści z kancelarii koronnej do miejskiego lubelskiego magistratu przeciw ewangelikom i o podespektowanie ewangelików z nabożeństwa idących, które się było tamże pod Trybunał 1630 stało
26. De compositione inter status [1632]
27. Desideria stanu szlacheckiego od stanu duchownego [1632]
28. Postulata Lutrów i Rusi schizmatyków na konwokacyjej warszawskiej 4 Julii 1632 tempore interregni podane
29. Fundamenta catholicae religionis ex iuribus antiquis Regni Poloniae excepta et digesta, ex occasione primi puncti et articuli dissidentium a religione [1632]
30. Konsyderacyje polityczne do wprawienia w ryzę powinności wszystkich stanów do gubernacji tego Królestwa Polskiego należących w prawie pospolitym opisanych, które z kluby swej za panowania ś[więtej] p[amięci] Na[j]jaśniejszego Zygmunta III Króla Polskiego lat 43 królującego z wielkim uszczerbkiem i niebezpieczeństwem praw, wolności ojczystych szlacheckich wypadły któresub interregno praesenti anni 1632 Rz[eczpos]p[o]lita do której jako znowu iura maiestatis Regni się wróciły, i która zawdy miała moc condendarum et corrigendarum legum et morum omnium
31. Considerationes de exceptione Ich M[iłoś]ościów Panów duchownych contra securitatem dissidentium in religione po sejmie anno 1632
32. Kopia listu JMci księdza superintendenta ewangelickiego do kaznodziejów ewangelickich na Litwie i Rusi mieszkających pisany sub data 1639
VI. Aparat naukowy
VII. Wykaz opracowań i źródeł cytowanych w edycji
VIII. Summary
IX. Indeks osób występujących w tekście głównym
Produkty powiązane
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 59 (2015)
Słownik myślicieli Kościoła zachodniego XIX i XX w.
Liberalny kwakryzm jako model współczesnej religijności
Katalogi testamentów t. 1
Katalogi testamentów t. 2
Katalogi testamentów t. 3
Rejowie z Nagłowic
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 61 (2017)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 60 (2016)
Pastorzy Królestwa Polskiego
Kwartalnik Historyczny nr 1 (2018)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 52 (2008)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 53 (2009)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 54 (2010)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 55 (2011)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 56 (2012)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 58 (2014)
Protestantyzm w Poznańskiem
Przyczynki do poznania Mazur
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 62 (2018)
Itinerarium króla Zygmunta III
Poradnik językowy dla prawników
Rozdział kościoła i państwa
Postylla
Człowiek mądrego serca: Zdzisław Tranda
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 64 (2020)
Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła [e-book PDF]
![Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2234/dwor.jpg)
W poszukiwaniu prawdziwej wiary
Reformacja w Polsce
Postylla, czyli zbiór kazań na niedziele i święta
Prostota w życiu
Juliusz Bursche
Polityka państwa wobec Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego
Co nas czeka? [przepowiednia]
![Co nas czeka? [przepowiednia]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_3087/Przepowiednie_Goetze_front.jpg)
Puławscy zielonoświątkowcy
Wolny Chrześcijanin (Chicago)
„Nauka religii chrześcijańskiej” Kalwina i jej znaczenie
Akta synodów prowincjonalnych Jednoty Litewskiej 1626-1637
Akta synodów prowincjonalnych Jednoty Litewskiej 1638-1655
![Akta synodów prowincjonalnych Jednoty Litewskiej 1638-1655 [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2425/Akt-dzierzawy-kamienicy-%E2%80%9Ekonstantynowskiej-z-10-stycznia-1634-r..jpg)
Dano nam skarb
Dano nam skarb [e-book PDF]
![Dano nam skarb [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2366/skarb_front.jpg)
Forma i całkowity porządek
![Koncepcja doświadczenia religijnego w pismach Jonathana Edwardsa [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2412/halambiec_mockup.jpg)
Kościoły, wspólnoty, herezje
Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej
Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej [e-book PDF]
![Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2263/Jeziernicki_1.jpg)
Metodyka pracy w szkółce niedzielnej
Sylwetka Kalwina na tle reformacji
Bezpieczeństwo, pewność i radość
Apocalypsis
Jan Łaski 1499-1560. W pięćsetlecie urodzin
Johann Arndt
Konfesja Sandomierska (reprint)
Konfesja Sandomierska (transkrypcja)
Listy trzy Jana Łaskiego
Odnowiona Jednota Braterska w XVIII-XX wieku
Taboryci [klocek]
![Taboryci [klocek]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2771/Taboryci_grzbiet.jpg)
Żychlin pod Koninem
Idea Fidei Fratrum
Taniec Rzeczypospolitej Polskiej
Kalwin o sakramentach
Stosunki polityczno-wyznaniowe w XVII-wiecznym Marylandzie
Cała rzeczywistość dla Chrystusa
Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo–kościół
Testamenty mieszczan warszawskich
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 57 (2013)
Państwo socjalne
Jan Kalwin: O zwierzchności świeckiej
Wilki i łagodne jagniątka Chrystusa
Roger Williams
Reformacja w Szwecji. Danii i Norwegii
Podkanclerzy Piotr Tomicki
Obrona wiary w edycjach postylli Grzegorza z Żarnowca
Logika i wiara
Księga Słów Pańskich (Jakub Frank)
Jan Łaski 1499-1560. Europejczyk doby Reformacji
Jan Kalwin. Życie i dzieło
Kalendarz Ewangelicko-Reformowany 1995
Kalendarz Ewangelicko-Reformowany 1994
Kalendarz Ewangelicko-Reformowany 1993
Zbigniew Gorajski (1596–1655)
Ewangelicy polscy i litewscy w epoce saskiej
Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna
Bracia czescy w Wielkopolsce
Biskup Piotr Tomicki
Bibliografia zawartości „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”
Bartłomiej Bythner starszy
W służbie hetmana i Rzeczypospolitej
Toruński synod generalny
Testamenty województwa sandomierskiego
Szlachta polska
Szlachta kalwińska w Polsce
Stowarzyszenia społeczno-kulturalne w polskim ewangelicyzmie
Słownictwo religijne polskiego kalwinizmu
Sarmacki wizerunek szlachcica-ewangelika
Rządzący i rządzeni
Wójt, czyli Michnik z Tischnerem obgadani
Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo–kościół [e-book PDF]
![Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo–kościół [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2224/42341172.jpg)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 65 (2021)
![Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Jednota Małopolska i Jednota Warszawska [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2386/bem_pastorzy.jpg)
Odrodzenie i Reformacja w Polsce t. 66 (2022)
Itinerarium króla Zygmunta III [e-book PDF]
![Itinerarium króla Zygmunta III [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2430/itinerarium.jpg)
Bracia czescy w Wielkopolsce [e-book PDF]
![Bracia czescy w Wielkopolsce [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2941/42341032.jpg)
W służbie hetmana i Rzeczypospolitej [e-book PDF]
![W służbie hetmana i Rzeczypospolitej [e-book PDF]](/environment/cache/images/150_150_productGfx_2943/Hetman_okl.jpg)
Wazowie i "królowie rodacy"
