Uprawianie filozofii przyrody [e-book PDF]

Hanna Trojanowska

Uprawianie filozofii przyrody

w osiemnastowiecznej Wielkiej Brytanii jako szczególny wyraz dyskursu społecznego

[e-book]

Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2021

ISBN 978-83-7507-314-0
Format A-5, 140 s., bibliografia

Na okładce wykorzystano ilustrację „Załamanie i rozproszanie światła słonecznego (według starego miedziorytu)” z książki Wszechświat i człowiek. Dzieje badań przyrody i zastosowania jej sił na pożytek narodów, pod redakcją Jana Kremera, tom V, Warszawa 1909.

Terminy kluczowe:

◙ Oświecenie
◙ Dyskurs społeczny
◙ Towarzystwa Naukowe
◙ Optyka
◙ Pryzmat Newtona
◙ Architektura
◙ Filozofia nauki

Celem tej książki jest wykazanie, że nowoczesna nauka narodziła się nie tylko z potrzeby opisywania i wyjaśniania zjawisk. Badania, wyciąganie wniosków, publikowanie nie miałyby aż tak dużego odzewu i siły przebicia, gdyby w ludziach żyjących w osiemnastym wieku nie było potrzeby rozmowy, dyskusji oraz spotykania się poza domem. To nie przypadek, że prace, które wniosły tak istotny wkład do dzisiejszej nauki, powstały w atmosferze tamtego okresu. Nauka jako sztuka rozmowy o tym, w jaki sposób realizować ludzkie dążenia do poznania świata i zdobycia dobrobytu, narodziła się w momencie, gdy społeczeństwo zaczęło publicznie dyskutować i spotykać się także w celach naukowych. Zapoznając się z ówczesną atmosferą, można dojść do wniosku, że tych dążeń nie sposób było zrealizować bez udziału szeroko pojętej społeczności, wysokich warstw arystokracji i szlachty, ale też rodzącej się burżuazji, kupców i przedsiębiorców. Ludzi bardzo dobrze wykształconych, ale również laików, których naukowe i odkrywcze pasje okazały się siłą nośną, która zdołała ciągnąć społeczeństwo jako całość w kierunku wiedzy, rozwoju i materialnego dobrobytu.

Dr Hanna Trojanowska jest adiunktem na Politechnice Warszawskiej. W badaniach naukowych zajmuje się zagadnieniami związanymi z filozofią, kulturą i transportem.

Spis treści

Wstęp

Towarzystwo Księżycowe

Różne osiągnięcia

Rozdział 1. Miejsca spotkań

Opera żebracza

Retoryka i architektura

Retoryka czy rozmowa

Pryzmaty Newtona i zastosowania eksperymentu

Rozdział 2. Nauka jako dyskusja

Praktyka to również nauka

Technika i nauka

Lunar Society

Transport i nauka

Rozdział 3. Osobowości Towarzystwa Księżycowego

Zręczny biznesmen

Praktyczny zmysł naukowca

Rozdział 4. Matematyczny filozof

Niezmordowany naukowiec

Kontrowersyjny admirał

Dziecko swoich czasów

Rozdział 5. Edynburg i Królewskie Towarzystwo

Trudne początki

Walka o wpływy

Rola mecenatu

Towarzystwo Królewskie

Rola prestiżu

Nowy rozdział działalności

Zakończenie

Bibliografia