Z przedmowy autorów
Jest wiele ważnych rzeczy, które nas – autorów tej książki – łączą. Wszyscy troje przyznajemy się do dwóch wielkich tradycji: z jednej strony do tradycji chrześcijaństwa (chociaż jedno z nas deklaruje się jako „chrześcijanin niewierzący”), z drugiej strony do tradycji wielkiej polskiej szkoły filozoficznej: Szkoły Lwowsko‑Warszawskiej. W tle tej ostatniej więzi ideowej stoi zresztą więź genetyczna: nasi nauczyciele lub nauczyciele naszych nauczycieli – to po prostu przedstawiciele sensu stricto tej szkoły. Wszyscy troje łączymy zainteresowania logiczne – a węziej metodologiczne – z zainteresowaniami metafizycznymi. Metafizyki – rozumianej jako namysł nad «sensem» świata i ludzkiego życia – nie tylko nie wyrzucamy za burtę filozofii, ale ją w pewnym zakresie uprawiamy. Wszyscy troje mamy emocjonalno‑estetyczny stosunek do natury i kultury, zwłaszcza jej dwóch działów: muzyki (którą dwoje z nas czynnie uprawiało kiedyś lub uprawia nadal) i literatury (w obrębie której mamy zbliżone upodobania). Mimo to różnimy się w poglądach na wiele wartości najwyższych . Książka – którą Czytelnik ma przed sobą – pokazuje, na czym te różnice polegają.
Spis treści
Przedmowa
Wstęp
Rzeczy ważne i nieważne (Marian Przełęcki)
1. O sprawiedliwości i miłosierdziu
1.1. Pojęcie sprawiedliwości (Jacek Jadacki)
1.2. Rozmowa o sprawiedliwości i miłosierdziu (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
1.3. Moralność bez sprawiedliwości (Marian Przełęcki)
1.4. W odpowiedzi na „Moralność bez sprawiedliwości” (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
1.5. Komentarz do „Odpowiedzi” (Marian Przełęcki)
2. O wyrozumiałości i wolności
2.1. Afirmacja świata (Marian Przełęcki)
2.2. W sprawie granic tolerancji (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
2.3. Tolerancja jako wartość (Marian Przełęcki)
2.4. Granice wolności (Jacek Jadacki)
2.5. Wolność i odpowiedzialność (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
3. O dobroci i krzywdzie
3.1. Czy ludzie są dobrzy? (Marian Przełęcki)
3.2. Uwagi o pojęciu dobra (Anna Brożek)
3.3. Bywają ludzie, którzy bywają dobrzy i bywają źli (Jacek Jadacki)
3.4. Uwagi do uwag Anny Brożek i Jacka Jadackiego (Marian Przełęcki)
3.5. Czy lepiej jest wyrządzić zło (skrzywdzić kogoś) świadomie czy nieświadomie? (Jacek Jadacki)
4. O poświęceniu i wdzięczności
4.1. Interpretacja tekstów biblijnych (Marian Przełęcki)
4.2. Kilka myśli «fundamentalisty» o ofierze (Jacek Jadacki)
4.3. Intuicje moralne a autorytet deontyczny (Anna Brożek)
4.4. Wdzięczność (Jacek Jadacki)
4.5. Kilka uwag o pojęciu wdzięczności (Anna Brożek)
5. O pokorze i winie
5.1. Stosunek do własnego życia (Marian Przełęcki)
5.2. W sprawie stosunku do siebie i swojego życia (Anna Brożek)
5.3. Powaga własnego życia (Jacek Jadacki)
5.4. Wyrzuty sumienia i poczucie winy (Jacek Jadacki)
6. O wspólnocie i miłości ojczyzny
6.1. Co to znaczy „być Polakiem”? (Jacek Jadacki)
6.2. Narodowość w muzyce (Anna Brożek)
6.3. Dwa słowa o patriotyzmie (Marian Przełęcki)
7. O pięknie
7.1. Trzy pojęcia piękna (Jacek Jadacki)
7.2. Ocena dzieł sztuki (Anna Brożek)
7.3. Głos w dyskusji o pojęciu piękna (Marian Przełęcki)
8. O wytrwałości i odwadze
8.1. Wytrwałość i odwaga (Jacek Jadacki)
8.2. Sukcesy i porażki (Anna Brożek)
8.3. Kilka myśli o zabawie i pracy (Jacek Jadacki)
8.4. Kilka myśli o pracy i płacy (Anna Brożek)
8 .5 . Labora et labora czyli o pracoholizmie (Anna Brożek)
8 .6 . Ora et labora (Marian Przełęcki)
9. O mądrości i samopoznaniu
9.1. Autorytet (Jacek Jadacki)
9.2. Mądrość (Jacek Jadacki)
9.3. Mądrość i przemądrzałość (Marian Przełęcki)
9.4. Samopoznanie (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
10. O marzeniach i zachwycie
10.1. Granice marzenia (Jacek Jadacki)
10.2. Niepoprawne marzycielstwo (Anna Brożek)
10.3. Zachwyt (Marian Przełęcki)
11. O szczęściu i cnocie
11.1. W pogoni za szczęściem (Jacek Jadacki)
11.2. Rozstania (Anna Brożek)
11.3. Cnota a szczęście (Marian Przełęcki)
12. O samotności i cierpieniu
12.1. Strach i lęk (Anna Brożek)
12.2. Oblicza samotności (Jacek Jadacki)
12.3. Cierpienie (Jacek Jadacki)
12.4. Współczucie (Marian Przełęcki)
12.5. Miłość i cierpienie (Anna Brożek)
13. O śmierci i lęku przed unicestwieniem
13.1. Uwagi o sensie życia i śmierci (Marian Przełęcki)
13.2. Czas i życie wieczne (Marian Przełęcki)
13.3. Sens życia i szczęście (Anna Brożek)
13.4. Czas i lęk przed śmiercią (Jacek Jadacki)
13.5. Co się dzieje z ludźmi po śmierci (Anna Brożek)
Zakończenie
Różne wizje świata (Marian Przełęcki)
Źródła
Wykaz nazwisk